Co to jest P-diagram?
P-diagram (parameter diagram) to narzędzie stosowane na wstępnym etapie analizy D-FMEA, pozwalające na lepsze zrozumienie jak realizowana jest dana funkcja.
Funkcja realizowana przez dany obiekt to w pewnym sensie zamiana "wejścia" (x) na "wyjście" (y). Możemy więc stwierdzić, że realizowana funkcja może być określona ogólnym wzorem: "y=f(x)". Przykładowo: zasilacz impulsowy zamienia napięcie wejściowe 230Vac na napięcie wyjściowe 12Vdc.
W czasie realizacji funkcji występują różne "efekty uboczne" takie jak: wydzielanie ciepła, hałas, zapach, promieniowanie elektromagnetyczne itd.
Dodatkowo, jeżeli funkcja nie będzie poprawnie realizowana i jej wynik będzie "poza oczekiwanymi rezultatami", to taką sytuację określimy jako "stan błędny", co będzie dość często rozumiane jako wada (niespełnienie funkcji) a czasami jako skutek wady (niespełnienie funkcji wyższego poziomu w strukturze produktu).P-diagram rozpoczynamy od określenia obiektu: analizowanego systemu/podsystemu/komponentu i jego funkcji. Następnie określamy wejścia, wyjścia, stany błędne oraz efekty uboczne.
Realizacja danej funkcji jest "utrudniana" przez różne czynniki zakłócające, które możemy podzielić na kilka aspektów:
- Wpływ środowiska.
- Zużycie w czasie.
- Użytkowanie przez klienta.
- Interakcje z innymi częściami/podsystemami.
- Zmienność części.
Określamy także "czynniki sterowalne", czyli charakterystyki/cechy projektowanej części, które możemy zmieniać tak, aby zapewnić poprawną realizację funkcji mimo występowania czynników zakłócających.
Całość możemy przedstawić w formie poniższego grafu:
Zalety P-diagram
P-diagram pozwala zespołowi D-FMEA lepiej zrozumieć jakie parametry/czynniki wpływają na poprawną realizację funkcji.
Dzięki p-diagram możemy tak dobierać czynniki sterowalne, aby funkcja była niezawodnie realizowana mimo utrudnień ze strony czynników zakłócających.
P-diagram pozwala także udoskonalić testy prototypów (DVP), co w zasadzie było pierwotną przyczyną opracowania tego narzędzia wiele lat temu..
Narzędzia
Wystarczy arkusz kalkulacyjny oraz dobra, szczegółówa dyskusja w zespole D-FMEA :).
Kilku producentów oprogramowania do FMEA dodało wsparcie dla opracowania p-diagramu oraz powiązania informacji z analizą D-FMEA.
Należy pamiętać, że istnieje kilka technik opracowania p-diagramu w zależności od stosowanych standardów i wymagań danej organizacji.
Podsumowanie
P-diagram to przydatna technika w projektowaniu i może znacząco poprawić niezawodność wyrobu oraz jego odporność na czynniki zakłócające. Zalecam jego stosowanie.
Obecnie p-diagram jest wymieniony w niektórych standardach FMEA takich jak AIAG FMEA-4, AIAG-VDA FMEA, Ford FMEA oraz SAE J-1739. Poszczególne standardy zwierają dość lakoniczny opis tej techniki i niestety występują niewielkie różnice w podejściu i wyglądzie p-diagramu. Ogólne znaczenie jednak pozostaje takie same.
